لکنت زبان ناگهانی در کودکان و بزرگسالان

لکنت زبان ، که عمدتاً در کودکی آغاز می‌شود ، گاهی به صورت ناگهانی در بزرگسالی یا نوجوانی بروز می‌کند. این نوع لکنت ممکن است برای فرد و اطرافیانش نگران‌کننده باشد و معمولاً نشانه‌ای از عامل زمینه‌ای است. در این مقاله به لکنت زبان ناگهانی در کودکان و بزرگسالان میپردازیم. پس اگر در اطراف خود شخصی با این اختلال میشناسید ، تا پایان ما را همراهی کنید.

لکنت زبان یکی از اختلالات شایع گفتاری در کودکان است که معمولاً در سنین ۲ تا ۶ سالگی بروز می‌کند. گاهی والدین با پدیده‌ای مواجه می‌شوند که کودک‌شان ، بدون پیش‌زمینه ، به طور ناگهانی شروع به لکنت می‌کند. این وضعیت می‌تواند اضطراب‌ برانگیز باشد اما در بسیاری از موارد ، موقتی و قابل درمان است.

در ابتدا به علت‌های بروز ناگهانی لکنت در کودکان اشاره میکنیم.
۱-رشد سریع گفتار و زبان:
در سنین پیش‌دبستانی ، مغز کودک با سرعت بالایی در حال رشد است. گاهی مهارت‌های زبانی کودک با سرعت تفکر او هماهنگ نیست و این ناهماهنگی می‌تواند منجر به لکنت شود.
۲-فشار روانی یا تغییرات محیطی:
وقایعی مانند تولد خواهر/برادر ، شروع مهدکودک ، جابجایی خانه یا مشاجره‌های خانوادگی ممکن است استرس کودک را افزایش داده و باعث لکنت شوند.
۳-الگوگیری از دیگران:
برخی کودکان ممکن است الگوهای گفتاری اطرافیان دارای لکنت را تقلید کرده و به لکنت دچار شوند ، گرچه این معمولاً موقتی است.
۴-عوامل ژنتیکی:
سابقه خانوادگی لکنت می‌تواند ریسک بروز آن را افزایش دهد ، حتی اگر بروز اولیه ناگهانی به نظر برسد.
۵-شرایط نورولوژیک نادر:
اگرچه نادر است ، اما در مواردی ممکن است آسیب عصبی یا مشکلات مغزی منجر به لکنت ناگهانی شود.

در ادامه به علت‌ های احتمالی لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان اشاره میکنیم.
۱-عوامل عصبی ( لکنت نورولوژیک ):
آسیب‌ های مغزی مانند سکته مغزی ، ضربه‌ی مغزی ، تومور مغزی یا بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون ممکن است باعث لکنت ناگهانی شوند.
۲-عوامل روان‌شناختی:
استرس شدید ، شوک ناگهانی ، اضطراب یا ترومای روانی می‌تواند باعث لکنت زبان موقتی شود. به این حالت "لکنت روان‌زاد" گفته می‌شود.
۳-داروها و مواد مخدر:
برخی داروهای ضدافسردگی ، آرام‌ بخش‌ها یا مصرف بیش از حد مواد مخدر ممکن است روی گفتار تأثیر بگذارند.
۴-کمبود ویتامین‌ها یا مشکلات متابولیک:
کمبود شدید ویتامین B12 یا مشکلات تیروئید نیز می‌تواند به بروز مشکلات گفتاری منجر شود.

تشخیص و ارزیابی این اختلال برای کودکان چگونه است؟
اگر لکنت کودک بیش از ۶ ماه ادامه داشته باشد ، یا نشانه‌هایی مانند تکرار شدید صداها ، حرکات اضافی بدن هنگام صحبت یا اجتناب از گفتار دیده شود ، مراجعه به گفتاردرمانگر ضروری است.
موارد هشداردهنده شامل:
-تکرار یا کشیدن صداها بیش از ۲–۳ بار در هر جمله
-تلاش آشکار برای حرف زدن ( مثل بستن چشم‌ ها یا فشردن لب‌ها )
-واکنش منفی کودک به لکنت خود
-سابقه خانوادگی لکنت مزمن

راهکار های پیشنهادی برای لکنت ناگهانی بزرگسالان عبارتند از:
۱-ارزیابی پزشکی کامل:
اولین قدم مراجعه به پزشک متخصص مغز و اعصاب یا روانپزشک برای رد یا تأیید عوامل نورولوژیک یا روان‌شناختی است.
۲-گفتاردرمانی:
گفتاردرمانی یکی از مؤثرترین روش‌ها در درمان انواع لکنت زبان است. تمرین‌های تنفس ، تلفظ ، مکث آگاهانه و تکنیک‌های افزایش روانی گفتار به کار می‌روند.
۳-درمان دارویی:
در صورت وجود اضطراب ، افسردگی یا اختلالات عصبی ، ممکن است دارو تجویز شود. این داروها به کاهش فشار روانی کمک می‌کنند.
۴-مدیریت استرس:
استفاده از تکنیک‌های مدیتیشن ، یوگا ، ذهن‌آگاهی (Mindfulness) و تکنیک‌ های تنفسی در کاهش لکنت ناشی از اضطراب مؤثر است.
۵-حمایت خانواده و محیط:
فردی که دچار لکنت ناگهانی شده ، نیازمند فضایی آرام ، حمایت‌گر و عاری از قضاوت است.

در آخر باید به این نکته اشاره کنیم که لکنت زبان ناگهانی امری شایع و معمولاً گذراست ، اما نیازمند توجه آگاهانه والدین و اطرافیان همچنین در مواردی ، مداخله تخصصی است. با حمایت محیطی ، کاهش اضطراب و استفاده از درمان‌ های مناسب ، بسیاری از کودکان و بزرگسالان به گفتار روان باز می‌گردند.

مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی روزبه رضایی ( گفتار درمانی شرق تهران ، گفتار درمانی تهرانپارس ) مجهز به دستگاه تصویربرداری از حنجره ( استروبوسکوپی و لارنگوسکوپی ) واقع در شرق تهران ، تهرانپارس با ارائه ی روش ها و راهکار های درمانی نوین و کارشناسان اختلالات توجه و تمرکز میتواند در مسیر درمان ، شما را یاری دهد.
آیا دارو درمانی در درمان لکنت موثر است؟
نقش والدین در تقویت گفتار کودکان در خانه
نقش آموزش مهارت های اجتماعی در کاهش لکنت زبان چیست؟
آیا لکنت با تقلید آغاز میشود؟

مرکز گفتار درمانی روزبه رضایی یکی از مجهزترین و باکیفیت ترین مراکز تهران است که در زمینه اختلالات گفتار و زبان، اختلال بلع، اختلالات صوت و گرفتگی صدا، اختلال یادگیری و توجه و تمرکز و اختلالات رفتاری به مراجعین مختلف از سراسر کشور از سال ١٣٨۶ خدمت رسانی می کند. این مرکز در شرق و شمال شرق تهران و در منطقه تهرانپارس واقع شده است. تهرانپارس یکی از مناطقی است که دسترسی های عمده ای به مناطق شمال تهران، مرکز تهران و شرق و جنوب شرق تهران، حکیمیه، قنات کوثر، شهرک امید، شهر پردیس و لواسانات توسط اتوبان های همت، بابایی، افسریه، بسیج، یاسینی و آزادگان دارد. همچنین منطقه تهرانپارس دارای ایستگاه های متعدد مترو جهت ارتباط با مناطق مختلف شهری می باشد که رفت و آمد در این منطقه را تسهیل نموده است.
این مرکز مجهز به دستگاه تصویربرداری از حنجره (استروبوسکوپی) است.