آپراکسی گفتاری چیست؟

آپراکسی گفتاری (Speech Apraxia) یکی از اختلالات عصبی-حرکتی گفتار است که در آن فرد در برنامه‌ ریزی حرکات لازم برای تولید صحیح صداها ، هجاها و کلمات با دشواری مواجه می‌شود. این اختلال می‌تواند مادر زادی یا اکتسابی باشد و تأثیر قابل‌توجهی بر توانایی ارتباطی فرد دارد. در این مقاله ، به بررسی کامل تعریف آپراکسی گفتاری ، علل آن ، نشانه‌های بالینی ، روش‌ های تشخیص و درمان‌ های موجود می‌پردازیم. پس تا انتها ما را همراهی کنید.

در ابتدا به تعریف آپراکسی میپردازیم.
آپراکسی گفتاری (Speech Apraxia) یک اختلال عصبی-حرکتی است که در آن مغز نمی‌تواند به‌ درستی دستور های لازم برای برنامه‌ریزی حرکات عضلات گفتاری (مثل زبان ، لب‌ها و فک) را صادر کند؛ در نتیجه فرد می‌داند چه می‌خواهد بگوید ، اما نمی‌تواند آن را به‌ درستی و روان بیان کند.
تعریف ساده:
فرد دچار آپراکسی گفتاری دچار مشکل در "برنامه‌ریزی گفتار" است ، نه در فکر یا درک زبان. یعنی:
-فکرش درست است
-عضلات سالم هستند
-اما مسیر مغز برای گفتن کلمات مختل شده است

انواع آپراکسی گفتاری عبارتند از:
-آپراکسی گفتاری کودکان (Childhood Apraxia of Speech – CAS): نوع مادر زادی که در دوران رشد کودک ظاهر می‌شود. کودک در تولید صحیح صداها و کلمات با مشکل مواجه است.
-آپراکسی گفتاری اکتسابی: معمولاً به دنبال آسیب مغزی (مانند سکته مغزی یا ضربه مغزی) در بزرگسالی به وجود می‌آید.

علل آپراکسی گفتاری چیست؟
-آسیب به نواحی خاصی از مغز (مخصوصاً نواحی مسئول برنامه‌ ریزی گفتار مانند ناحیه بروکا)
-اختلالات ژنتیکی (در برخی از موارد CAS)
-سکته مغزی ، آسیب‌ های تروماتیک مغز ، تومورها یا عفونت‌های مغزی
-سایر اختلالات عصبی مانند بیماری‌ های تحلیل‌ برنده‌ی عصبی (نظیر بیماری آلزایمر یا ALS)

در ادامه به نقش گفتاردرمانی در آپراکسی اشاره میکنیم.
۱-ارزیابی و تشخیص دقیق
گفتاردرمانگر با انجام تست‌ها و ارزیابی‌های تخصصی ، تعیین می‌کند که فرد واقعاً دچار آپراکسی گفتاری است یا اختلالی دیگر (مانند دیس‌آرتری یا اختلال واجی). این تمایز برای انتخاب روش درمان بسیار حیاتی است.
۲-طراحی برنامه‌ی درمانی فردمحور
درمان آپراکسی باید کاملاً شخصی‌ سازی‌شده باشد ، زیرا شدت و الگوی مشکلات در هر فرد متفاوت است. گفتاردرمانگر بر اساس ارزیابی ، برنامه‌ای متناسب با نیازهای فرد طراحی می‌کند.
۳-تمرین‌های تخصصی گفتار
درمان شامل تمرین‌ های مکرر و ساختارمند است ، مثل:
-تکرار صداها، هجاها و کلمات
-تمرین ترکیب صداها برای ساخت واژه‌ها
-استفاده از محرک‌های دیداری ، شنیداری و لمسی برای تقویت درک و تولید گفتار
-تمرین با آهنگ ، ریتم و ملودی (مثلاً از طریق ملودیک انتونیشن تراپی)
۴-افزایش هماهنگی مغز و عضلات گفتاری
از آن‌جا که مشکل اصلی آپراکسی در برنامه‌ ریزی حرکات گفتاری است ، تمرینات گفتاردرمانی به باز آموزی مسیرهای عصبی کمک می‌کند و باعث افزایش هماهنگی بین مغز و عضلات گفتار می‌شود.
۵-استفاده از ابزارهای کمکی در صورت نیاز
در موارد شدید ، ممکن است گفتار درمانگر از وسایل ارتباطی جایگزین مانند:
-تصاویر و نمادها
-دستگاه‌های تولید گفتار (AAC)
-استفاده کند تا فرد بتواند با دیگران ارتباط برقرار کند ، تا زمانی که گفتار کلامی بهبود یابد.

در آخر باید به این نکته اشاره کنیم که آپراکسی گفتاری یک اختلال پیچیده است که نیازمند تشخیص دقیق و مداخلات درمانی مستمر و حرفه‌ای می‌باشد. با شناسایی زود هنگام و درمان هدفمند ، افراد مبتلا می‌توانند پیشرفت قابل‌ توجهی در توانایی‌ های گفتاری خود داشته باشند و کیفیت زندگی بهتری تجربه کنند.

مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی روزبه رضایی ( گفتار درمانی شرق تهران ، گفتار درمانی تهرانپارس ) مجهز به دستگاه تصویربرداری از حنجره ( استروبوسکوپی و لارنگوسکوپی ) واقع در شرق تهران ، تهرانپارس با ارائه ی روش ها و راهکار های درمانی نوین در ارتباط با هر اختلالی میتواند در مسیر درمان کودکتان ، شما را یاری دهد.

اگر میخواهید اطلاعات خود را در این زمینه و اختلالات مختلف بالا ببرید روی لینک های زیر کلیک کنید و صفحات ما را دنبال کنید.
رابطه ی خوردن موز و اختلالات گفتاری کودکان
سه باور غلط در تاخیر رشد گفتار (Speech Delay)
چه غذا هایی باعث رشد سریع تر گفتار کودک میشود؟
بهترین اسباب بازی ها برای گفتاردرمانگران

مرکز گفتار درمانی روزبه رضایی یکی از مجهزترین و باکیفیت ترین مراکز تهران است که در زمینه اختلالات گفتار و زبان، اختلال بلع، اختلالات صوت و گرفتگی صدا، اختلال یادگیری و توجه و تمرکز و اختلالات رفتاری به مراجعین مختلف از سراسر کشور از سال ١٣٨۶ خدمت رسانی می کند. این مرکز در شرق و شمال شرق تهران و در منطقه تهرانپارس واقع شده است. تهرانپارس یکی از مناطقی است که دسترسی های عمده ای به مناطق شمال تهران، مرکز تهران و شرق و جنوب شرق تهران، حکیمیه، قنات کوثر، شهرک امید، شهر پردیس و لواسانات توسط اتوبان های همت، بابایی، افسریه، بسیج، یاسینی و آزادگان دارد. همچنین منطقه تهرانپارس دارای ایستگاه های متعدد مترو جهت ارتباط با مناطق مختلف شهری می باشد که رفت و آمد در این منطقه را تسهیل نموده است.
این مرکز مجهز به دستگاه تصویربرداری از حنجره (استروبوسکوپی) است.