گفتاردرمانی در اتیسم

اختلال طیف اتیسم (Autism Spectrum Disorder – ASD) یکی از پیچیده‌ ترین اختلالات رشدی است که در آن توانایی‌های ارتباطی ، اجتماعی و رفتاری کودک تحت تأثیر قرار می‌گیرد. یکی از اساسی‌ترین چالش‌ های این کودکان ، نقص در برقراری ارتباط کلامی و غیرکلامی است. گفتاردرمانی به عنوان یکی از ارکان اصلی مداخله زودهنگام ، نقش کلیدی در بهبود مهارت‌های ارتباطی ، زبانی و گفتاری این کودکان دارد. در این مقاله به روش های گفتاردرمانی در اتیسم میپردازیم ، پس تا انتها ما را همراهی کنید.

در ابتدا به تعریف ساده ای از گفتاردرمانی اشاره میکنیم.

گفتاردرمانی (Speech Therapy) شاخه‌ای از علوم توانبخشی است که به ارزیابی ، تشخیص و درمان اختلالات گفتار ، زبان ، صدا ، بلع و ارتباط اجتماعی می‌پردازد. در کودکان مبتلا به اتیسم ، هدف گفتاردرمانی نه‌ تنها آموزش واژگان و جملات ، بلکه افزایش درک زبان ، تعامل متقابل و توانایی استفاده از زبان در موقعیت‌ های اجتماعی واقعی است.

اهداف گفتاردرمانی در کودکان اتیستیک چیست؟

۱-افزایش توانایی درک زبان (Receptive Language): آموزش درک دستورات ساده ، مفاهیم و کلمات.
۲-تقویت زبان بیانی (Expressive Language): کمک به کودک برای بیان خواسته‌ها ، احساسات و نیازها.
۳-بهبود مهارت‌ های غیرکلامی: استفاده از نگاه ، اشاره ، حرکات بدن و حالات چهره.
۴-افزایش توجه مشترک (Joint Attention): یادگیری تمرکز همزمان بر یک موضوع یا شیء با درمانگر یا والد.
۵-افزایش مهارت‌های تعامل اجتماعی: شرکت در گفتگو ، نوبت‌گیری و پاسخ به دیگران.
۶- کاهش رفتارهای کلیشه‌ای ارتباطی (مثل تکرار جملات دیگران یا اکولالیا).

روش‌های گفتاردرمانی در اتیسم چیست؟

۱-روش ABA (تحلیل رفتار کاربردی – Applied Behavior Analysis)
-یکی از متداول‌ترین روش‌های آموزشی در اتیسم.
-گفتاردرمانگر با استفاده از تقویت مثبت (تشویق، جایزه) رفتارهای مطلوب را افزایش می‌دهد.
-کودک از طریق تکرار و تمرین ساختارمند، زبان کاربردی را یاد می‌گیرد.

۲-روش PECS (سیستم تبادل تصویر – Picture Exchange Communication System)
-روشی بصری برای کودکانی که هنوز توانایی گفتار ندارند.
-کودک از تصاویر برای بیان خواسته‌های خود استفاده می‌کند.
-به مرور زمان، استفاده از تصاویر به زبان گفتاری منجر می‌شود.

۳-تکنیک PROMPT (تسهیل حرکتی برای تولید صدا)
-درمانگر از لمس و تحریک فیزیکی عضلات گفتاری برای شکل‌دهی صحیح صداها استفاده می‌کند.
-بسیار مفید برای کودکانی است که مشکلات حرکتی دهان دارند.

۴-روش DIR/Floortime (توسعه فردی و رابطه‌محور)
-تمرکز بر ایجاد ارتباط عاطفی و انگیزه در کودک از طریق بازی در سطح او.
-درمانگر وارد دنیای کودک می‌شود و از علایق او برای تقویت تعامل استفاده می‌کند.

۵-روش TEACCH (آموزش ساختاریافته)
-استفاده از نشانه‌های دیداری، برنامه‌های تصویری و محیط ساختارمند.
-به کودک کمک می‌کند تا مفاهیم زبانی و اجتماعی را قابل پیش‌بینی‌تر درک کند.

۶-درمان مبتنی بر بازی (Play Therapy)
-گفتاردرمانگر از طریق بازی‌های نمادین، داستان‌گویی و ایفای نقش، مهارت‌های گفتاری را در بستر طبیعی آموزش می‌دهد.

۷-درمان با کمک فناوری (AAC – Augmentative and Alternative Communication)
-استفاده از ابزارهای دیجیتال ، تبلت ، نرم‌افزارهای ارتباطی و برنامه‌های گفتار مصنوعی برای تقویت زبان.
-مناسب برای کودکانی که گفتار محدود یا غیرکلامی دارند.

در آخر باید به این نکته اشاره کنیم که ، گفتاردرمانی در اتیسم ، فراتر از آموزش صحبت کردن است. این درمان مسیر ارتباط ، تعامل و درک متقابل را برای کودکان هموار می‌کند. با استفاده از روش‌های متنوع ، همکاری والدین و مداخله زودهنگام ، می‌توان کیفیت زندگی این کودکان را به‌طور چشمگیری بهبود بخشید.

اگر میخواهید اطلاعات خود را در زمینه ی توانبخشی ، نقش گفتاردرمانی در تاخیر گفتاری و ... بالا ببرید ، همچنین بهترین مراکز گفتاردرمانی تهران را بشناسید ، روی لینک های زیر کلیک کنید.
بهترین مراکز گفتاردرمانی تهران
بهترین مراکز گفتاردرمانی شرق تهران
بهترین مراکز گفتاردرمانی تهرانپارس

مرکز گفتار درمانی روزبه رضایی یکی از مجهزترین و باکیفیت ترین مراکز تهران است که در زمینه اختلالات گفتار و زبان، اختلال بلع، اختلالات صوت و گرفتگی صدا، اختلال یادگیری و توجه و تمرکز و اختلالات رفتاری به مراجعین مختلف از سراسر کشور از سال ١٣٨۶ خدمت رسانی می کند. این مرکز در شرق و شمال شرق تهران و در منطقه تهرانپارس واقع شده است. تهرانپارس یکی از مناطقی است که دسترسی های عمده ای به مناطق شمال تهران، مرکز تهران و شرق و جنوب شرق تهران، حکیمیه، قنات کوثر، شهرک امید، شهر پردیس و لواسانات توسط اتوبان های همت، بابایی، افسریه، بسیج، یاسینی و آزادگان دارد. همچنین منطقه تهرانپارس دارای ایستگاه های متعدد مترو جهت ارتباط با مناطق مختلف شهری می باشد که رفت و آمد در این منطقه را تسهیل نموده است.
این مرکز مجهز به دستگاه تصویربرداری از حنجره (استروبوسکوپی) است.